පින්වතුනේ, පින්වත් දරුවනේ, පින් කරන්ට යන කෙනෙකුට වුනත්,දානය දෙන්න යන කෙනෙකුට වුණත්, පින්කමකට වුනත් බොහෝ බාධා, කරදර, හිරිහැර, නින්දා, අපහාස විඳින්ට වන අවස්ථා අපට දකින්ට ලැබෙනවා. මේ ස්වභාවය අද විතරක් නොවේ. ඉස්සරත් තිබුනා. ඛදිරංගාර ජාතකය එබඳු කතාවක්.
ඒ කාලේ අපේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩ සිටියේ සැවැත් නුවර ජේතවනයේ. අනේපිඬු සිටුතුමා ජේතවන විහාරය සකස් කරන්ට රන් කහවණු පනස්හතර කෝටියක් වියදම් කළා. දවසට තුන්වරක් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උපස්ථාන පිණිස ගියා. අසරණයන් ගේ යහපත වෙනුවෙන් බොහෝ වියපැහැදම් කළා. අනේපිඬු සිටුතුමාගේ මාළිගයේ දිනපතා භික්ෂූන් වහන්සේලා පන්සිය නමකට දානෙ පූජා කෙරෙනවා. ඔහුගේ මාළිගය මහල් සතකින් යුක්තයි. මේ මහා ප්‍රාසාදයේ සතරවන මහලේ එක්තරා දෙව්දුවකගේ විමානයක් තිබුනා. ඒ දේවතාවී මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයි. ඇයට නිතර නිතර සිත්තැවුල් ඇතිවෙන දෙයක් ඒ මාළිගයේ සිදුවුනා.
නිතරම පාහේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ මාළිගයට වඩිනවා. අසූ මහා ශ්‍රාවකයන් වහන්සේලා වඩිනවා. වෙනත් මහානුභාව සම්පන්න රහතන් වහන්සේලා වඩිනවා. ඒ හැම අවස්ථාවේදීම ඒ දෙව්දුවට ඒ විමානෙන් බිමට බහින්ට සිද්ධ වෙනවා. ඈ ඇගේ පිරිවරත් සමග නිතර නිතර විමානෙන් බිමට බහින නිසා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගැනත් ශ්‍රාවක සංඝයා ගැනත් මහත් අමනාපයකින් වාසය කළා. ඈ මෙහෙම කල්පනා කළා.
“මේ නිවසට ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේත් තමන්ගේ ශ්‍රාවකයොත් පිවිසෙන තාක් මට සැපයක් නම් නෑ. මට හැමදාම මුන්දැලා එන එන වෙලාවට බිමට බහින්ට බෑ. මුන්දැලා මේ නිවසට වැද්ද නොදෙන්ට මොකක් හරි කරන්ට ඕනෑ.
ඉතින් ඈ දවසක් සිටුතුමාගේ ඉදිකිරීම් කටයුතු කරන ප්‍රධානියා නිදාගෙන සිටිද්දී මහත් ආලෝකයක් මවාගෙන පෙනී සිටියා. එතකොට ඔහු වහා අවදිවුනා. “කව්ද මේ දෙව්දූ?”
“මං මේ මාළිගාවේ සිව්වැනි මහලේ දිව්‍ය විමානයේ ඉන්න දෙව්දුව”
“ඔබතුමී ඇයි දැන් මේ පෙනී සිටියේ?”
“තොප ගේ සිටුවරයා ගේ කල්කිරියාව පෙනෙන්නේ නැද්ද? ශ්‍රමණ ගෞතමයන්ගේ පාමුල හැම සතේ ම පූජා කෙරෙනවා. අවසාන කාලේ තමන්ට යන කලදසාව ගැන ටිකක් සිතන්ට බැරිද? දැන් කිසි වෙළඳාමක් නෑ. ව්‍යාපාරයක් නෑ. කර්මාන්තයක් නෑ. තොපවත් සිටුතුමාට මේ ගැන කියන්ට. දැන් වත් ශ්‍රාවකයන් සහිත ශ්‍රමණ ගෞතමයන්ට මේ සිටුමැදුරට එන එක වළක්වන්ට කියලා”
“එම්බා මෝඩ දේවතාවී…. සිටුතුමා ධනය වියදම් කලේ නෛර්යාණික බුදු සසුනට යි. ඉදින් ඔහු පුළුවන් නම් මගේ පසුම්බියත් ශාසනේට වියදම් කරාවි…. වහාම යන්න මෙතැනින්…” කියලා දෙව්දුව එළවා ගත්තා. ඈ තව දවසක සිටුතුමාගේ ලොකු පුතා ඉදිරියේ පෙනී සිට ඔය විදිහට කියාගෙන ගියා. ඒ වතාවෙත් ඈව එළවා ගත්තා. ඊටපස්සේ ඈ සිටුතුමාට ම කෙලින් කථා කරන්ට අවස්ථාවක් එනකල් බලාපොරොත්තුව සිටියා.
සිටුතුමා තමන්ගේ ව්‍යාපාර කටයුතු ගැන වැඩි අවධානයක් නොකළ නිසා ටිකෙන් ටික ආදායම් අඩුවෙලා ගියා. දහඅට කෝටියක් ණය ගත්තු ණයකාරයෝ ණය නොදී හැරියා. අචිරවතී ගංතෙර නිධන්ගත කළ දහඅට කෝටියක වස්තුව ගංවතුරට ගසාගෙන ගියා. නමුත් සිටුතුමා දානෙ දීම නැවැත්තුවේ නෑ. අන්තිමේදී ඇඹුල් කැඳයි බතුයි තමයි දානෙට දෙන්ට සිදුවුනේ. නමුත් සිටුතුමා කිසි කම්පාවක් නැතිව සතුටින් යුක්තව පින්දහම් කරගෙන ගියා.
දැන් දෙව්දුව මෙහෙම සිතුවා. “සිටුතුමා ඉසුරුමත් කාලේ මගේ වචනය අසන එකක් නෑ. දැන් දිළිඳුයි නොවැ. දැන් මගේ වචනය පිළිගනීවි” කියලා මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිටුතුමාගේ යහන් ගැබ ඒකාලෝක කරගෙන පෙනී හිටියා. සිටුතුමා අවදි වුනා. “කවුද මේ දේවතාවී?”
“මහා සිටුවරය…. මං තොපගේ මාළිගයේ සිව්වැනි මහලේ ඇති දෙව් විමනේ ඉන්නා දෙවඟනයි”
“ඇයි මෙතුමිය දැන් පෙනී සිටියේ?”
“තොපට අවවාදයක් කරන්ට කැමතියි”
“හොඳයි…. කියන්ට”
“මහා සිටුවරය… ඔබට මෙහෙම වේවි කියලා සිතුවේ නෑ නේද? මා නම් බොහෝම කල් දැනගෙන සිටියා. අවසාන කාලයේ ඔබ තවත් අසරණ වෙනවා. ඔබ සියලු කටයුතු අත්හැර ශ්‍රමණ ගෞතමයන් පස්සේම ගියා. මොකක්ද ඔබට වුනේ? ඔබ දිළින්දෙක් වුනා. එච්චරයි! දැන්වත් ශ්‍රාවකයන් සහිත ශ්‍රමණ ගෞතමයන්ව මේ නිවසට පැමිණීම වළක්වන්ට”
“එතකොට මෙතුමිය මට දෙන අවවාදය ඕක ද?” “එසේය සිටුවරය” “එම්බල දුස්සීල කෙල්ල, තී පමණක් නොවේ. තී වැනි ලක්ෂයක් ඇවිත් කීවත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මාගේ ඇති ප්‍රසාදය නැති කරන්ට පුළුවන් කියලද හිතන්නේ? අරේ… දාසී…. අද පටන් තොපට මාගේ නිවසේ විමානයක් නැත. වහාම මෙතැනින් නික්ම යනු”
සෝවාන් ඵලයට පත් ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකු වූ අනේපිඬු සිටුතුමාගේ වචනය අසා ඇය කිසිවක් කර කියා ගත නොහැකිව තම පිරිවරත් සමග මාළිගයෙන් නික්මුනා. ඇයට සැවැත් නුවර කොහේවත් විමානයක් ලැබුනේ නෑ. ඈ නැවත සිටුතුමාගෙන් සමාව ගන්ට ඕනෑ කියලා නගරාරක්ෂක දිව්‍යපුත්‍රයා මුණගැසී කියා හිටියා. නගරාරක්ෂක දෙවියන්ට එය කළ නොහැකි බවත් සතරවරම් දෙව්මහරජවරු මුණ ගැසෙන ලෙසත් කියා සිටියා. ඉතින් ඈ සතරවරම් දෙව්මහරජවරුන් මුණ ගැසුනා. එතැනින් ඵලක් වුනෙත් නෑ. සක්දෙවිඳු මුණ ගැසෙන ලෙස කියා සිටියා. ඈ ඉතාමත් වෙහෙස ගෙන සක් දෙවිඳුන් මුණ ගැසුනා. සක්දෙවිඳු ඈට බොහෝ අවවාද කළා. එයට දඬුවම් පිණිස සිටුතුමාගේ සියලු ණය ආපසු ලබාදෙන්ට කටයුතු කරන ලෙසත් ගංවතුරෙන් මුහුදට ගසාගෙන ගිය වස්තුව රැගෙන එන ලෙසත් අවවාද කළා. ඈ ඒ සියලු දේ ම කොට අනේපිඬු සිටුතුමාගෙන් සමාව ගත්තා.
දවසක් අනේපිඬු සිටුතුමා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ බැහැදැක මේ සියලු ප්‍රවෘත්තිය කියා සිටියා. “ස්වාමීනී…. ඒ දෙව්දුව සිතා සිටියේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි මා තුළ ඇති ප්‍රසාදය නැති කරන්ට පුළුවන් කියලා. අන්තිමේදී ඈ මයි අමාරුවේ වැටුනේ”
“ගෘහපතිය, ඔබ සෝවාන් වූ අචල ශ්‍රද්ධාවට පැමිණි ශ්‍රාවකයෙක්. ඒ නිසා ඔබේ ශ්‍රද්ධාවට හානි නොවීම ආශ්චර්යයක් නොවෙයි. නමුත් ඉස්සර කාලේ නුවණැති අය පවා නොමේරූ ඤාණයකින් යුක්තව දානයකට සූදානම් වූ අවස්ථාවේ මාරයා අහසේ පෙනී සිටියා. “තෝ දානෙ දුන්නොත් බලාගෙනයි. මේ අසූ රියනක් ගැඹුරු මහා දරුණු ගිනි අඟුරු නිරයේ දමනවා” කියලා ඔහුට තර්ජනය කළා. නමුත් ඔහු ඒ සියලු අභියෝග මැද පියුම් කෙමියක් මැද සිට දානෙ දුන්නා. ඒක නොවැ ආශ්චර්යය”
Sri News Media
